1دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده زیست‌شناسی، بخش زیست‌فناوری میکروبی
2استادیار، دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده زیست‌شناسی، بخش زیست‌فناوری میکربی
3استادیار، مرکز تحقیقات صنعت نفت ایران، تهران، گروه تحقیقاتی میکروبیولوژی و بیوتکنولوژی
چکیده
سابقه و هدف: امروزه مشخص شده که قارچ ها و با تاکید بیشتر کپک ها توانایی قابل توجهی در حذف ترکیبات به خصوص هیدروکربن‌های سمی و سنگین دارند. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی جدایه‌های کپکی در حذف آلاینده‌های نفتی و همچنین بررسی تاثیر ترکیبات فعال سطحی در افزایش کارایی تجزیه این ترکیبات بود.
مواد و روش ها: جدایه‌های کپکی از خاک‌‌های آلوده به نفت منطقه سرخون استان هرمزگان جداسازی شدند. توانایی تجزیه نفت خام توسط این سویه‌ها در محیط پایه نمکی حاوی یک درصد نفت خام مورد سنجش قرار گرفت. سپس بهترین سویه به عنوان سویه برتر انتخاب و با استفاده از ژن ITS شناسایی گردید. میزان تجزیه زیستی ppm 500 پیرن (هیدروکربن آروماتیک سنگین) و یک درصد تتراکوزان (هیدروکربن آلیفاتیک سنگین) توسط سویه منتخب بررسی شد. در نهایت میزان تجزیه این آلاینده‌ها در حضور رامنولیپید (0.01 درصد) و تویین 80 (0.2 درصد) بررسی گردید.
یافته ها: در مجموع از میان 40 جدایه قارچی مختلف، سویه F11 بر اساس میزان تجزیه نفت خام به عنوان جدایه برتر انتخاب گردید. بر اساس شناسایی مولکولی سویه F11، شباهت 99.52 درصدی با آسپرژیلوس کالیدوستوس داشت. این سویه توانست در مدت زمان 21 روز میزان نفت خام، پیرن و تتراکوزان را به ترتیب 54.59، 51.43 و 58.84 درصد کاهش دهد. همچنین میزان تجزیه نفت خام، تتراکوزان و پیرن در حضور رامنولیپید به مقادیر 70.97، 79.44 و 63.77 درصد و در حضوز تویین 80 به مقادیر 66.88، 74.74 و 60.17 درصد افزایش یافت.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آسپرژیلوس کالیدوستوس توانایی تجزیه هیدروکربن‌های سنگین به میزان قابل توجهی دارد. همچنین سورفاکتانت‌ها می‌توانند میزان تجزیه زیستی هیدروکربن های نفتی را افزایش دهند. اما تاثیر این ترکیبات بر روی هیدروکربن‌های آلیفاتیک مانند تتراکوزان بیشتر از ترکیبات آروماتیک همچون پیرن بیشتر بود.
ابتدای صفحه